E-Defter
E-DEFTER NEDİR?
E-Defter, Vergi Usul Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu hükümleri gereğince tutulması zorunlu olan yevmiye ve kebir defterlerinin elektronik dosya biçiminde hazırlanması, bastırılmaksızın kaydedilmesi, elektronik imzalanarak Gelir İdaresi Başkanlığı’na gönderilmesi ve Başkanlık imzalı ve onaylı beratların alınarak kaydedilmesidir. Elektronik defterlerin değişmezliği, bütünlüğü ve kaynağının doğruluğu garanti altına alınır ve ilgililer nezdinde kesin delil olarak kullanılır.
Bir firma, e-Defter uygulamasını kullanmaya başladıktan sonra içeriği Gelir İdaresi Başkanlığı’na (GİB) göndermez. Yani muhasebe kayıtları GİB’e aktarılmaz. Bunun yerine özet olarak kabul edilen ve berat denilen bilgiler GİB’e gönderilir.
GİB tarafından belirlenen format ve standartlara uygun olarak tutulan e-Defterler, kâğıt baskıya dökülmeden kaydedilir, değişmezliği ve kaynağının güvenilirliği garanti altına alınır. Bunu da gerçek kişiler için elektronik imza, firmalar yani tüzel kişiler için de mali mühür gibi uygulamalarla sağlar.
Defterlerini elektronik ortamda oluşturmak, kaydetmek, muhafaza ve ibraz etmek isteyen gerçek ve tüzel kişi herhangi bir ciro ya da fatura miktar sınırlaması olmaksızın dilediği zaman E-Deftere geçebilir. İki tür E-Defter kullanıcısı vardır. Birinci tür kullanıcılar zorunluluk kapsamında E- Deftere geçiş yapan kullanıcılar. Eğer siz de devlet tarafından açıklanan yıllık ciro limitini aştıysanız, zorunlu e-fatura mükellefi olursunuz ve takip eden sene başı itibariyle E- Deftere geçişinizi tamamlamanız gerekmektedir. İkinci tür ise gönüllü e-defter kullanıcısıdır.
| GELİR İDARE BAŞKANLIĞI ZORUNLULUK MEVZUATI | ||
|---|---|---|
| MÜKELLEF | ZORUNLULUK | TARİH |
| 2018 Yılı Cirosu 10 Milyon TL Üzeri Mükellefler | e-Fatura + e-Arşiv Fatura + e-Defter + e-Defter Saklama | 1/1/2020 |
| 2018 veya 2019 Yılında Brüt Satış Hasılatı 5 Milyon TL Üzeri Mükellefler | e-Fatura + e-Arşiv Fatura + e-Müstahsil | 7/1/2020 |
| e-Defter + e-Defter Saklama | 1/1/2021 | |
| EPDK'dan Lisanslı Şirketler (Bayilik Lisansı Olanlar Dahil) ÖTV 1 | e-Fatura + e-Arşiv Fatura + e-Müstahsil + e-İrsaliye | 7/1/2020 |
| e-Defter + e-Defter Saklama | 1/1/2021 | |
| İnternet Aracılığı ile Satış, Kiralama ve Reklam İşlerine İnternet Siteleri Yoluyla Aracılık Edenler | e-Fatura + e-Arşiv Fatura | 7/1/2020 |
| e-Defter + e-Defter Saklama | 1/1/2021 | |
| Komisyoncu veya Tüccar Olarak Sebze-Meyve Ticareti Yapanlar | e-Fatura + e-Arşiv Fatura + e-Müstahsil + e-İrsaliye | 1/1/2020 |
| e-Defter + e-Defter Saklama | 1/1/2020 | |
| Bavul Ticareti Yapanlar | e-Fatura + e-Arşiv Fatura | 7/1/2020 |
| e-Defter + e-Defter Saklama | 1/1/2021 | |
| Vergi Mükellefi Olmayanlara Düzenlenecek 30.000 TL'yi Aşan Faturalar | e-Arşiv Fatura | 1/1/2020 |
| Vergi Mükellefi Olanlara Düzenlenecek 5.000 TL'yi Aşan Faturalar | e-Arşiv Fatura | 1/1/2020 |
| 2018 Yılı Cirosu 25 Milyon TL Üzeri Mükellefler | e-İrsaliye | 7/1/2020 |
| e-Fatura Mükellefi Olup Şekerin(Beyaz Şeker, Yarı Beyaz Şeker...) İmalini Gerçekleştiren Mükellefler | e-İrsaliye | 7/1/2020 |
| e-Fatura Mükellefi Olup Maden, Demir ve Çelik (GTİP 72) ile Demir veya Çelikten Eşya (GTİP 73) İmali, İthali veya İhracı Faaliyetinde | e-İrsaliye | 7/1/2020 |
| Gübre Takip Sistemi'ne Kayıtlı Kullanıcılar | e-İrsaliye | 7/1/2020 |
| Bağımsız Denetime Tabi Olan Şirketler | e-Defter | 1/1/2020 |
| Tüm Mevcut e-Defter Mükellefleri (Geçmiş e-Defterler Dahil) | e-Defter Saklama | 1/1/2020 |
| 01.02.2020 Tarihi İtibariyle Faaliyetine Devam Etmekte Olan Serbest Meslek Erbapları | e-Serbest Meslek Makbuzu | 6/1/2020 |
| 01.02.2020 Tarihi İtibariyle Faaliyetine Başlayacak Serbest Meslek Erbapları | e-Serbest Meslek Makbuzu | İşe Başladıkları Ayı İzleyen 3. Ayın Sonu |
| e-Fatura Uygulamasına Kayıtlı Olan ve Müstahsil Makbuzu Düzenleyen Mükellefler | e-Müstahsil Makbuzu | 7/1/2020 |
| Kara-Deniz Taşımacılığında D1 Yetki Belgesi Olanlar | e-Bilet | 1/1/2021 |
| Sinema İşletmeleri | e-Bilet | 01.0.2020 |
Elektronik belgelerin yasal olarak geçerli olabilmeleri için firmalar, mali mühür isimli bir elektronik sertifika ve kişiler ise elektronik imza sertifikası alırlar. Bu sertifikalar, e-Defter belgelerinin yasal geçerliliğini ve veri bütünlüğünü garanti altına alır. Şöyle ki, GİB tarafından belirlenen standartlara uygun şekilde hazırlanan e-Defterlerin geçerlilik kazanabilmesi için defter bilgileri, firma bilgileri, mali müşavir bilgileri ve vergi detaylarıyla birlikte mali mühür ile birlikte belli bir formatta GİB’e iletilmesidir. Böylece berat dosyası GİB Portale yüklenerek GİB tarafından mühürlenmesi ve böylece yasal duruma gelmesi sağlanır.
Daha önceden kâğıtlara yazılan ve onay gerektiren Yevmiye ve Büyük Defter (Defteri Kebir) artık firma bünyesinde elektronik ortamda oluşturulacak ve beratı GİB tarafından onaylanacaktır. Bu sayede hem zamandan kazanılacak hem de onay ve kırtasiye giderlerinden tasarruf edilecektir. E-defter sürecinde e-defter içeriği Gelirler idaresi başkanlığına gönderilmez. Yalnızca berat adı verilen özet bilgi Gelirler İdaresi başkanlığına gönderilir.